Geschiedenis van het Museumplein

Het Museumplein in de 17e eeuw

In de 17e eeuw stonden er windmolens en boerderijen op de plek die wij nu kennen als het Museumplein. Op de plek waar nu het Rijksmuseum staat, werd in 1878 de laatste windmolen weggehaald. Ondanks dat Royal Coster Diamonds langer dan het Rijksmuseum bestaat (dat werd opgericht in 1885), zat het in die tijd nog niet op het Museumplein. In onze begin jaren zat Royal Coster Diamonds namelijk aan de Ouder-Amstel, tussen twee grote fabrieken.

Villawijk

Het plan was dat er een villawijk gebouwd zou worden op het Museumplein, met het Rijksmuseum als toegangspoort. De locatie van het plein was perfect vanwege de ligging tussen de PC Hooftstraat en de Boerenwetering. Het Museumdistrict was vanaf nu een luxe wijk. Het terrein achter het Rijksmuseum, waar nu gras ligt, werd toen gebruikt voor in totaal twee wereldtentoonstellingen en in de winter als ijsbaan, met af en toe belangrijke schaatswedstrijden. Het Museumplein stond toen echt bekend als ijsclubterrein. Nu staat er in de winter ook een ijsbaan op het Museumplein, maar in iets andere vorm dan toen. 

Plein

Raadslid en architect van het Rijksmuseum, P.J.H. Cuypers, was ervan overtuigd dat een villawijk geen goed idee was. Hij zag mogelijkheden om er een plein van te maken, want dit hadden alle belangrijke steden. Daarnaast zou een plein heel goed staan bij het Rijksmuseum.  Uiteindelijk is er in 1903 een compromis gesloten: er werd een gazon geplant met bomen, waar omheen dan weer villa’s gebouwd werden. In deze periode kreeg het plein ook de naam Museumplein. Dit is ook wanneer het de naam Museumplein heeft gekregen.  

De Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het Museumplein de plek voor de Nazi’s. De ijsclub die op het Museumplein stond, is in deze tijd ook verdwenen van het Museumplein. Het plein werd veel gebruikt door de Duitsers voor bijeenkomsten en Nazi-propaganda. Het gebouw dat nu gebruikt wordt als consulaat van de Verenigde Staten, werd toen gebruikt als hoofdkwartier van het Duitse leger en politie. De musea die op het Museumplein zaten waren allemaal bezet door de Duitsers. Vanuit het consulaat hadden ze goed overzicht over de musea, voor het geval kunst gestolen zou worden door de Nederlanders.  Tegen het eind van de oorlog was het Museumplein niet meer toegankelijk voor de inwoners van Amsterdam. Het werd afgezet met prikkeldraad en al het groen dat er stond veranderde in zand. Bij de musea werden er bunkers gebouwd. De Duitsers wisten dat ze de oorlog aan het verliezen waren. Er werd zelfs een schuilkelder gebouwd voor het geval de geallieerden zouden komen.  Na de oorlog zijn deze bunkers weer gesloopt en werd het Museumplein opnieuw opgebouwd. 

Snelweg 

In 1953 werden er klinkers neergelegd in het verlengde deel van de passage van het Rijksmuseum, dit werd een verkeersknooppunt. Deze weg stond ook wel bekend als de kortste snelweg van Nederland. De snelweg is nooit langer geworden dan 500 meter. De weg had vier rijbanen en ondanks dat de maximumsnelheid hier 50 km/u was werd er toch altijd snel gereden.  Deze weg had een snelweg moeten worden naar Den Haag, zodat Amsterdam als hoofdstad beter bereikbaar zou zijn. Het was dus nooit de bedoeling geweest dat deze snelweg zo kort zou blijven, maar door protesten van de buurt is hij nooit uitgebreid. Sterker nog, John Körmeling wilde het een 24-baans snelweg maken, wat het ook de breedste Nederlandse snelweg zou maken. Door deze korte weg werd het Museumplein wel een aantrekkelijke parkeerplaats voor bussen met toeristen.  in 1997 werd besloten dat het Museumplein geen plek was voor een weg en werd er een vijver geplaatst op de plek die hiervoor de snelweg was.

Musea 

Het Museumdistrict staat natuurlijk onder andere bekend om de vele musea die het heeft. Royal Coster Diamonds en het Diamantmuseum staan ook in dit mooie district, maar waar is dit allemaal begonnen?  Het Rijksmuseum was het eerste museum dat geopend werd in 1885 en dat is in de jaren uitgebreid tot de ongeveer 50 musea die er nu zijn. Het Moco Museum is het nieuwste museum op het plein, wat er staat sinds april 2016. Er staan wereldbekende musea op het Museumplein, maar er zijn ook kleinere musea. In 2004 zag Amsterdam zichzelf wegvallen en werd de stad steeds minder aantrekkelijk voor toeristen, inwoners en bedrijven. Om hier verandering in te brengen werd het welbekende ‘I Amsterdam’ bij de vijver neergezet. Deze letters zijn in 2018 weggehaald omdat er te veel toeristen op af kwamen.  Met al deze musea is het Museumplein nu een aantrekkelijke plek voor toeristen, maar ook voor de inwoners die houden van kunst en cultuur.

Wat nu?

Vanaf de jaren 80 zijn er onduidelijkheden over wat het Museumplein is en wat het moet worden. Wat wel werd besloten was dat het Museumplein niet bestemd was voor auto’s. De letters van ‘I Amsterdam’ waren ook niet bedoeld voor het Museumplein. Ze zullen zich in de toekomst verplaatsen over verschillende plekken van Amsterdam, als een soort reis.  Nu is het Museumdistrict een belangrijke plek op gebied van cultuur. Het is de plek in Amsterdam die bekend staat om de musea. In de zomer zie je er mensen picknicken, met hun hond lopen of demonstreren en in de winter zijn er mensen aan het schaatsen op de vijver.  Ben je van plan om het Museumplein te bezoeken? Kom tijdens je bezoek gerust langs bij Royal Coster Diamonds en laat je verrassen door ons assortiment. Je kunt altijd bij ons naar binnen lopen of een afspraak plannen. Voor vragen of meer informatie kun je contact opnemen met onze diamanten consulenten.